Werkbezoek februari 2020 Malawi - deel 2

Het lijkt wel een slechte gewoonte te worden … na het eerste verslag van één week Malawi begin ik uitstelgedrag te tonen en kom ik er maar niet toe om iets te schrijven. Na twee weken begint de vermoeidheid te komen die zich na een lange dag als een deken om je heen legt … Er wordt nog wat nagepraat ’s avonds, soms gaat de laptop open en begin je te schrijven maar meestal is de focus weg en wil je enkel nog gaan slapen … Dat levert dus onafgewerkte stukjes verhaal op die ik , eenmaal terug thuis, in een verslag probeer te gieten.

Zaterdag 22/02 Iris en Nona uit België zijn aangekomen. Moeder en dochter die graag 2 weken willen meewerken in het project. Ik heb voor hun eerste week een vol en gevarieerd programma voorzien. Zondag, 23/02 was er voor hen al de vuurdoop met de voedselbedeling voor de weeskinderen. Meer dan honderd kinderen uit negen dorpen kwamen voor de derde keer dit seizoen 20 kg mais ophalen. Een zware regenbui zorgde voor enige vertraging in de planning, maar zowel de kinderen als Iris en Nona waren enthousiast over deze eerste ontmoeting. December, januari, februari en maart zijn de hongermaanden hier in Malawi en de mais uit onze voedselbank maakt dat de weeskinderen deze moeilijke periode kunnen overbruggen. De tweede week van maart is er een laatste bedeling. Maandag 24/02 De start van een nieuwe week. Elke voormiddag gingen we aan het werk in de kleuterschool. Stempelen met de oudsten, tekeningen inkleuren met de allerkleinsten, liedjes zingen, met de bal spelen, zakdoek leggen, behendigheidsparcours, fietsen, … Ook hier was het opvallend hoe vlot alles verliep. Bijna alles …, want samen vrij spelen met een bal blijft moeilijk. Als je een bal te pakken krijgt dan ga je toch best aan de kant zitten met de bal stevig omklemd … ? De kleuters én leerkrachten zijn altijd in hun nopjes als we naar school komen want dat betekent nieuwe materialen om mee te werken en nieuwe activiteiten om te doen. Het moet hier gezegd dat de leerkrachten uitstekend werk verrichten ! Het verschil met de vorige jaren is enorm. Het handboek dat sedert twee schooljaren gebruikt wordt, is voor hen een prima houvast en ik zie dat er zeer consequent mee gewerkt wordt. De kleutertjes zijn duidelijk gewend om in kleinere groepen te werken wat ieder van hen ten goede komt. Een dikke pluim dus voor het lerarenteam ! Het nieuwe uniform dat ze vroegen, hebben ze echt verdiend ! Voor de namiddagen stonden er bezoeken aan de 9 dorpen op het programma. Rond 13 u verzamelden de moeders met jonge kinderen en om 14 u werden de weeskinderen verwacht om een nieuw kledingstuk en een kleine attentie te krijgen. Ondanks het feit dat er vooraf lijsten per dorp waren opgemaakt, liep bij de verdeling aan de jonge moeders spijtig genoeg een en ander bijna mis… In het eerste dorp dat we bezochten stonden zo maar eventjes 109 moeders met hun jonge en minder jonge kinderen op de lijst. Gemiddeld 2 à 3 kinderen, of meer … en de rekensom is vlug gemaakt.

Het was de bedoeling om de jonge moeders het gebruik van moringa uit te leggen. De moringaboom gedijt hier enorm goed en het is wetenschappelijk bewezen dat het toevoegen van moringablad of -poeder aan de voeding bij kinderen onder de drie jaar een gunstig effect heeft op de ontwikkeling van de hersenen. Chabwino Project, een bevriende organisatie, heeft een eigen moringateam en deze mensen zouden iedere moeder een jong boompje geven om uit te planten. Niet zonder hen eerst een duidelijke uitleg te geven over het nut en het gebruik van deze “miracle-tree”. Maar het is heel moeilijk om de mensen te overtuigen want moringa vult de maag niet, moringa stilt de honger niet … Dus, om het hele gebeuren wat meer aantrekkingskracht te geven, hadden wij gedacht om aan elk kind onder de twee jaar een kledingstuk te geven. Het idee sloeg, zoals ik hoger al vermeldde, wel degelijk aan ! 109 moeders, baby’s, peuters, kleuters en allemaal willen ze een kledingstukstuk … Heel moeilijk om dat georganiseerd te laten verlopen. Als er zóveel mensen zijn , dan zie je telkens weer wat extreme armoede doet met iemand. Dan zie je dat het ieder voor zich wordt, dat er een strijd wordt gevoerd om bij de eersten te zijn … Er moest eens niet genoeg zijn voor iedereen … Of misschien vertrekken ze zo direct weer … Het is zó frustrerend om te doen, elke keer weer. Het gevoel van onmacht, van ontzetting, van boosheid … alles tegelijk. Het zijn beelden die je soms ziet op het journaal en waar je dan met verbijstering, ongeloof bijna naar kijkt. Hier zijn het geen beelden waar je van kan wegkijken, je kan niet weglopen … Maar je doet verder en je probeert vooral rustig te blijven … Ik voel soms dat ook bij mij de chaos dreigt over te nemen , ik hoor soms mijn stem luider klinken dan bedoelt … . Het blijft moeilijk, elke keer weer. Ook voor mijn twee bezoekers was het een eerste confronterende ervaring en er zouden er nog volgen … Na één bedeling was dus zowel de voorraad kleding als moringaplantjes al voor de helft geslonken. Nochtans, voor de baby’s en peuters onder de 2 jaar én voor de weeskinderen samen, hadden we ongeveer 100 kg kleding bij. Over naar plan B dus … , zeep ! De babykleding zou naar de meest behoeftigen gaan …, de anderen zouden 2 stukken zeep krijgen. Ook weer een heel moeilijke oefening want iedereen is arm ! Door de jaren leer je toch een verschil zien … . In Zomba stad hebben we iemand héél blij kunnen maken. Een nog heel jonge straatverkoper schrok zich een hoedje toen ik in één klap zijn hele voorraad zeep (100 stuks) opkocht. Ik verzekerde hem dat ik nog zou terugkomen en dat hij zo snel mogelijk zijn voorraad moest aanvullen. De jongeman heeft gouden zaken gedaan; op enkele dagen tijd verkocht hij 280 stukken zeep ! De laatste keer dat ik bij hem langsging, zwaaide hij al van ver … Iedereen blij ! Een andere keer bezochten we samen met Karine van het Chabwino team, de armsten van het dorp Majanga. Een dorp dat, doordat het over de rivier ligt, min of meer afgezonderd is van de andere dorpen. De zon stond hoog aan de hemel en toch was het op sommige plaatsen ploeteren door de modder. Door de overvloedige regen die er de eerste veertien dagen viel, waren vele zandwegen en paadjes doorheen de maisvelden herschapen in glibberige modderbaantjes. Hilariteit en een paar héél vuile schoenen gegarandeerd !

Het was hier dat we, aan een zéér schamel huisje, werden voorgesteld aan een meisje van 15, een echt kind nog, zwanger … Toen we meer uitleg vroegen, kregen we als antwoord : “ She made a mistake.” Voor zover ik weet moet je voor dat soort fouten nog altijd met z’n twee zijn. Maar over de (jonge)man in kwestie wordt met geen woord gerept. Je kijkt naar het meisje dat met neergeslagen blik voor je zit. Een beeld van ontreddering, van uitzichtloosheid … waar je niet van kan wegkijken, niet van kan weglopen. Je geeft haar een babytruitje wat een flauwe glimlach op haar gezicht tovert. Meer kan je niet doen. Volgend jaar zal ook zij op de lijst staan van de voedselbedeling … Woensdag 3/03 Aan de drukte op de grote zandweg te zien, staat er iets te gebeuren in Kachingwe, een dorp vlak bij onze school. Heel veel kinderen kris kras door elkaar lopend, onze leerkrachten, alle leden van het Samala Team; fiets aan de hand met daarop flesjes frisdrank, veel frisdrank. Sommige kinderen dragen een stoeltje op hun hoofd… Een bonte stoet die op weg is naar “the ground” van de chief waar om 15u de start zal gegeven worden voor een echte loopwedstrijd. Vier categorieën : jongens en meisjes in twee leeftijdsgroepen. Op een voorafgaande vergadering met de chiefs werd beslist dat elk dorp twee kinderen per categorie zou afvaardigen. Het leek wel een zaak van staatsbelang. Op het grote plein stond een massa volk ons op te wachten. Gelukkig hadden we alles tot in de puntjes voorbereid en wist iedereen wat hem of haar te doen stond. Controleposten langs het parcours, aan de start, aan de aankomst, begeleiders op de fiets, waterbedelers om voor de nodige verfrissing te zorgen bij de uitgeputte deelnemers. 4 keer werd de start gegeven, 4 keer zag je 18 kinderen door de velden lopen alsof hun leven er vanaf hing, onder oorverdovende aanmoedigingen van de toeschouwers. Hun eigen loopwedstrijd, hun eigen kleine Olympisch Spelen met een echte medaille en een prijs voor de drie eersten en een frisdrank voor alle deelnemers. Deze eerste editie was een groot succes, één groot feest èn voor herhaling vatbaar. Volgend jaar doen we dit opnieuw. Er werd nu al gevraagd om meer deelnemers toe te laten en ook de vrouwen zijn vragende partij voor een eigen categorie … Donderdag, vrijdag 5/03 - 6/03 De laatste dagen zijn meestal nog erg druk. Er moet altijd op de valreep nog wel iets geregeld worden, evaluatievergaderingen staan op de agenda en ook een uitgebreid afscheid. Afscheid nemen van onze kleuters die dit keer een leuk dierenmasker kregen, afscheid nemen van het Samala Team dat tijdens ons verblijf serieus overuren moet draaien, afscheid nemen van de chiefs, van de mensen in de dorpen, van het land. Het is goed geweest. Ik ga naar huis met een hoofd vol beelden, verhalen, plannen voor de toekomst. In november ga ik terug, met speciaal gezelschap … Ik kijk er nu al naar uit.